رشت، شهری با قدمتی طولانی در طول تاریخ اتفاقات خوب و بد بسیاری را پشت سر گذاشته که در مقاله های قبل در مورد آن صحبت کرده ایم، اما در برهه‌های تاریخی و فرهنگی بسیاری پیشقدم بوده و بسیاری از وقایع و اتفاقاتی که زندگی مدرن را رقم زده‌اند، برای اولین بار در رشت رخ داده‌اند، در ادامه با ما همراه باشید تا به برخی ازآن ها بردازیم:
اولین شعبه‌ی بانکی ایران (اولین شعبه‌ی بانک سپه)
در آغاز سال ۱۳۰۴ شمسی که هنوز اهمیت موسسات اقتصادی و عوامل بازرگانی در سطوح اداری و زندگی اجتماعی ایران محسوس نشده بود، شورایی از افراد بصیر و مطلع موفق شدند در اردیبهشت سال ۱۳۰۴ در چند مغازه واقع در خیابان سپه نخستین بانک ایرانی را افتتاح کنند.
اولین کتابخانه ملی ایران
فکر تاسیس این کتابخانه ملی در سال ۱۳۰۶ توسط محمد علی تربیت، رییس اداره فرهنگ گیلان، در زمین اهدایی شهرداری رشت به این اداره مطرح شد. در روز ۱۶ آذر سال ۱۳۰۶ جمعیتی به نام نشر معارف گیلان که هدف آن ساخت کتابخانه ملی بود تشکیل شد و سرانجام در روز پنجشنبه ۱۹ مهر ۱۳۱۳ هم‌زمان با جشن هزاره فردوسی کتابخانه مذکور گشایش یافت. این کتابخانه اولین کتابخانه‌ای است که لفظ “کتابخانه ملی”برای آن استفاده گردید و احداث بنا ی آن هم‌زمان با ساخت و ساز یک سلسله ابنیه اداری و عام‌المنفعه در شمال ایران در دوره عهد پهلوی اول انجام گرفت و نوع معماری آن تقلیدی از معماری شرق اروپا است. (کتابخانه ملی رشت واقع در میدان شهرداری – خیابان علم الهدی)
اولین تئاتر
اولین تئاتر ایران به شکل کلاسیک و در سالن در شهر رشت شروع به کار کرد.
اولین اتوبوس وارد شده به ایران (پیش از سال هزار و دویست و نود شمسی)
اولین اتوبوس در ایران توسط یک تاجر بلژیکی در شهر رشت به کار گرفته شد، اما به مرور زمان و با توجه به میزان کرایه، سودآوری و زیر ساخت‌های حمل و نقل توجیه اقتصادی آن رد شد و به همین دلیل اتوبوس به کار گرفته شده به یکی از تجار ایرانی به نام (معین التجار) فروخته شد.
اولین راه آهن ایران
قدیمی ترین راه آهن ایران در مسیر بندر انزلی به پیربازار و رشت احداث شده و بقایای این راه آهن و خطوط ریلی هنوز وجود دارد.
اولین داروخانه شبانه‌روزی ایران (داروخانه کارون)
آرسن میناسیان اولین داروخانه شبانه‌روزی ایران را افتتاح کرد. هدفش از افتتاح داروخانه کارون این بود که دست واسطه را کوتاه کند و می‌خواست داروها را به همان قیمت که برایش تمام می‌شد بدست مردم برساند. با شروع جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط نیروهای متفقین، بیکاری و گرانی گریبان مردم را گرفته بود و این امر سبب شده بود تا بسیاری از بیماران توان خرید دارو را از دست بدهند ولی آرسن میناسیان دارو را به صورت مجانی در اختیارشان می‌گذاشت.
اولین خانه معلولین و سالمندان در ایران
یکی از مشتری‌های داروخانه که برای مادر پیرش از آرسن میناسیان دارو می‌گرفت، سرنوشت مادرش که زمنگیر بود و احتیاج به مراقبت شبانه‌روزی داشت را تعریف کرد و آرسن که تشنه خدمت به مردم بود با شنیدن صحبتهای آن مرد به فکر تاسیس خانه سالمندان می‌افتد. با تاسیس خانه سالمندان و معلولین، آرسن بیشر وقتش را در آنجا صرف خدمت به مردم می‌کرد، داروخانه را واگذار کرده بود و از ۵ هزارتومانی که بابت داروخانه می‌گرفت ۲ هزارتومان را به مارو همسرش می‌داد و بقیه را صرف خانه سالمندان می‌کرد.
مسیح گیلان:
آرسن میناسیان معروف به «موسیو آرسن» (زاده ۱۲۹۵ خورشیدی در رشت – وفات ۱۴ فروردین سال ۱۳۵۶ در رشت) از اهالی ارمنی استان گیلان و نیکوکاران بنام ارمنی – ایرانی بود. آرسن میناسیان تحصیلاتش را در مدرسه ارمنی‌های انوشیروان رشت شروع، و در همان مدرسه به پایان رساند. آرسن در دوران تحصیل علاقه‌ای شدید به شیمی پیدا کرد و در همین راستا بعد از اخذ دیپلم به قزوین رفت و در داروخانه‌ای مشغول به کار شد. آرسن عاشق «مارو» دختر داروخانه دار شد، با او ازدواج کرد. بعد از چند سال دوباره به رشت بازگشت و به ساختن دارو در این شهر مشغول شد.
در ادامه اگر بخواهیم به اولین رویدادهای تاریخی دیگر بپردازیم باید به موارد زیر اشاره کنیم:
اولین بازیگر تئاترِ زنِ ایران (مرحوم فرخ لقا هوشمند) وهمچنین مرحوم حمیده خیرآبادی معروف به نادره و ملقب به مادر سینمای ایران رشتی بود.
رشت اولین شهر برای صادرات و واردات با اروپا بود.
رشت تنها شهریست که باران هایی بصورت خاکی در آن میبارد و معروف به خاک باران است.
معروفترین پروفسورها و مغزهای ایرانی در دنیا (پروفسور رضا, پروفسور سمیعی, مرحوم پروفسوراکبرزاده , مرحوم دکتر بهزاد پدر زیست شناسی ایران, دکتر محمدرضا عطرچیان) عضو مهندسین سیویل آمریکا ASCE عضو سازمان بین المللی کارشناسان متولد رشت هستند.
اولین کارخانه برق
اولین چاپخانه و روزنامه
اولین بلدیه(شهرداری)
اولین خیابان سنگ فرش
اولین اِگو و گنداب رو
اولین سینما و تاتر و انجمنهای فعال فرهنگی
اولین مدرسه به سبک امروزی دخترانه و پسرانه
و بالاخره اولین شهری که دولت های روس و انگلیس و عثمانی و فرانسه در آن نمایندگی سیاسی داشتند و کنسولگری دایر کردند.
و بیمارستان پورسینا، اولین مریض خانه ملی که با درآمد حاصله از نمایش “عاقبت وخیم” که نمایش نامه ان را مرحوم جهانگیر سرتیپ پور نوشته و کارگردانی کرد و با عوارضی که به قرار هر پوط(مقیاس وزن روسی 16 1/4 کیلو) پنج شاهی از برنج های صدری برای مصارف این یتیمان گرفته می شد، ساخته شد. حتی معماران در ساخت این بنا، نیمی از مزد معمول را می گرفتند.
باشد که روزی قدردان این تاریخ باشیم و در راه پیشرفت و شکوفایی شهرخود بکوشیم.
دیدگاهتان را بنویسید