هویت هر کشوری را می توان در لابه لای فرهنگ و تاریخ آن تمدن کهن یافت، و این هویت بخشی از یک داستان باستانی از ارتباطات هنر و تمدن انسان های آن منطقه را بیان می کند.ایران با دارا بودن تمدنی فاخر و بسیار عمیق، یکی از پایه گذاران تمدن فرهنگی و تاریخی در میان تمام کشورهای دنیا محسوب می گردد.این جلوه از تمدن ایران را می توان در هنر به جا مانده از نیاکان ایرانیان در آثار تاریخی همچون مقبره ها، مساجد، کاخ ها و بسیاری دیگر از این دسته از آثار یافت، اما در این آثار تاریخی آثار هنری نقش اصلی را عهده دار می باشند.
در میان آثار هنری با وجود فرهنگ های مختلف در سراسر ایران شاهد آثار متفاوتی هستیم که یکی از فاخرترین این آثار هنری، هنر صنایع دستی می باشد که جلوه ای از فرهنگ قومی و ملی را به عرصه ظهور می رساند.
محققان و نویسندگان بزرگی همچون تایلر در قرون ۱۷ و ۱۸ میلادی، هنر را تلفیقی از پیچیدگی های سنت و فرهنگ یک جامعه معرفی می کند، با این احتساب ایران با دارای بودن فرهنگی غنی و تاریخی بسیار عمیق یکی از پیشروان رواج این صنعت از قرون گذشته تا به امروز بوده است، به طوری که هنر صنایع دستی در ۳۰۰۰ گونه مختلف هنری در کشور به ثبت رسیده است.
با راهدون همراه باشید، در این مطلب قصد داریم شما را با گزیده ای از آثار صنایع دستی شهر های مختلف ایران آشنا کنیم:
صنایع دستی مشهد
فرش مشهد
فرش مشهد از صنایع مشهوریست که در سرتاسر دنیا خوش آوازه است، قالی های مشهد بخصوص آثار دوران صفویه در اکثر موزه های سراسر دنیا هنر ایران را به نمایش گذاشته است. مشهد از مهم ترین مراکز فرش بافی و قالی بافی در ایران می باشد که با سفر به این شهر می توانید شاهد زیبا ترین فرش دستباف اگر قصد خرید فرش را دارید در بازار فرش مشهد می توانید زیباترین و مرغوب ترین فرش ها را پیدا کنید. در طول سفر به مشهد همچنین می توانید فرش مشهد را به عنوان یک یادگاری ماندگار و گرانبها تهیه کنید.
گلیم بافی
گلیم بافی از صنایع قدیمی مشهد است که از گذشته تا به حال زیبایی و اصالت خود را در میان ایرانیان حفظ کرده است. مشهد یکی از مراکز بافت گلیم است که در آن گلیم با الیاف مرغوب به همراه ذوق و سلیقه ای بی مانند بافته می شود. بسیاری از طرح های این گلیم ها الهام گرفته از طبیعت هستند و در نقش های متنوع حیوانی و طرح های هنری بافته می شوند. در مراکز صنایع دستی مشهد دو نوع اصلی گلیم به نام های سوماک و سوزنی به چشم می خورد.
تفاوت گلیم سوزنی و سوماک – تفاوت این دو نوع گلیم در این است که در گلیم های سوزنی با وجود داشتن گره یک بافته شبیه قالی هستند با این تفاوت که پرز ندارند.وجه اشتراک گلیم و بافته های سوزنی یا پیچ ها یا سوما ها نداشتن پرز است.
علاوه بر این به هنگام خرید گلیم مشهد می بایست به جنس آن نیز توجه کنید، جنس گلیم ها نیز متفاوت است، گلیم ها می تواند از جنس نخ پشمی، پنبه ای و یا کنفی باشند.
پوستین دوزی
از دیگر صنایع دستی مشهور مشهد، دست سازهایی است از جنس پوست گوسفند است که به صورت ماهرانه و استادانه ای تزئین، رنگ آمیز و سوزن دوزی شده است.
مراحل ساخت این پوست های زیبا و گرانبهای مشهد به این صورت است : پوست های تازه گوسفند دباغی رنگ آمیزی (به شکل چرمی زرد رنگ ) شده و به صورتی نرم آماده می کنند، سپس به طرح و الگو مد نظر برش داده و با سوزن می دوزند. برای تزئین آن از هنر رنگ آمیزی و سوزن دوزی استفاده می کنند.
پوست های تزئین شده مشهد را می توانید در مراکز خرید مشهد به خصوص در بازارچه های طرقبه و شاندیز به یادگار تهیه کنید. از محصولات پوست مشهد می توان به پالتو، کلاه، شال گردن، پاپوش، دستکش، انواع سجاده، پا دری و … اشاره کرد.
فیروزه تراشی
همانطور که می دانید معروفترین معدن های فیروزه در استان خراسان واقع شده و مشهد یکی از مهمترین مراکز تراش فیروزه در دنیاست. فیروزه سالها و قرن هاست که به دلیل جذابیت و خواص بسیار زیاد در میان مردم از محبوبیت خاصی برخوردار است. در طول سفر به مشهد، زیبا ترین و خوش تراش ترین سنگ های فیروزه را می توانید پیدا کنید، گردنبند، انگشتر، دستبند و یا گوشواره های فیروزه یکی از بهترین سوغاتی های مشهد است که می توانید در مراکز خرید مشهد، به خصوص در بازار رضای مشهد پیدا کنید. زیبایی زیورآلات فیروزه مشهد شما را حتما حیرت زده خواهد کرد.
سنگ تراشی و هرکاره تراشی
از قدیمی ترین و البته اصیل ترین صنایع دستی مشهد است که قدمت آن به قرن 14 ام برمیگردد، حتی تماشای قلم کاری کردن و طرح و نقش انداختن بر روی دیگ ها و ظروف سنکی بسیار جذاب است. هز چقدر که از زیبایی و جذابیت این ظروف سنگی بگوییم باز کم است، این ظروف سنگی از سنگ «سرپانتین» ساخته شده و دارای جنسی نرم و ضربه پذیر است، این دیگ ها در برابر آتش مقاوم هستند و پخت غذا به دلیل طبخ ملایم لذیذتر است.
دیزی های سنگی مشهد در دو نوع هستند :
دیزی های سنگی استوانه ای که تک نفره و یا دو نفره هستند و نوعی دیگر برای تعداد بیش تر از دو نفر ساخته شده و قابلمه سنگی و یا هر کاره نام دارد.
نمدبافی
نمد که جنسی از پشم گوسفند است، از دیگر صنایع دستی مشهد است. نمد دارای خواص درمانی بسیاریست و در میان افرادی که به روماتیسم و استخوان درد مبتلا هستند از محبوبیت خاصی برخوردار است. در طول سفر به مشهد به هنگام گشت و گذار در اماکن دیدنی مشهد حتما فروشگاه های صنایع دستی مشهد را خواهید دید. در این فروشگاه ها می توانید لباس ها، قالیچه و یا حتی تشک نمدی تهیه کنید.
درست کردن محصولات نمدی بسیار سخت و طاقت فرساست : پشم را بعد از تمیز کردن و رنگرزی، حلاجی می کنند، سپس پشم آماده رفتن به مرحله نمد مال است، در این مرحله به کمک دست و پا نمد را روی زمین می غلطانند که این مرحله و در حین کار کف و صابون هم اضافه می کنند. در نهایت پشم بصورت نمد در می آید.
ارغوان بافی
طرقبه مشهد در زمینه بافت سبد شهرت دارد، این سبد ها از چوب درخچه خودرویی در طرقبه بافته می شود، چوب ها از اواسط بهار تا اواخر پاییز جمع آوری شده و از خیس و مرطوب نگه داشتن توسط هنرمندان بافنده این را بصورت تار و پود در هم یافته و هنری به نام ارغوان بافی خلق می کنند. تقریبا در همه فروشگاه های صنایع دستی مشهد می توانید ارغوان کاری را ببینید و از آن خریداری کنید، اما در بازار هیا صنایع دستی شاندیز و طرقبه تنوع و گوناگونی این محصولات به اوج خود می رسد.
ارغوان بافی به این گونه است که پس از جمع آوری، ابتدا ترکه ها در محیطی خیس و مرطوب گذاشته شده و سپس به شکل سبد و کالاهای تزئینی بافته می شوند.
سماورسازی
در طول سفر به مشهد سماور های دست ساز با طرح های سنتی وبسیار زیبایی را خواهید دید، در هنگام گشت و گذار و بازدید از صنایع دستی مشهد سماوردستساز مشهد توجه شما را حتما جلب خواهد کرد.
صنایع دستی همدان
طلا و نقره سازی
در برخی شهرستان های استان همدان با استفاده از مفتول هایی از جنس طلا و نقره، زیورآلاتی را می سازند که بسیار چشم نواز هستند. از مهم ترین زیورآلاتی که به دست هنرمندان این شهر ساخته می شود انگشتر می باشد . صنعت انگشتر سازی در این استان رواج بسیاری دارد. ركاب انگشتر از جنس نقره و طلا و به اشكال گوناگون ساخته می شود. برای تزیین رکاب از نگين و سنگ هاي قيمتي و نيمه قيمتي همچون الماس ، ياقوت ، زمرد ، يشم ، فيروزه و عقيق به کار می رود.
سفال و سرامیک
یکی از شناخته شده ترین هنرهای همدان سفال ها و سرامیک های تولیدی شهر لالجین است که شهرت جهانی دارد. قدمت سفالگری در این منطقه چیزی در حدود ۷۰۰ سال تخمین زده می شود و و وجود اساتيد و هنرمندان برجسته و تنوع طرح ها اثباتی بر این قدمت می باشد. انواع ظروف مصرفي ، ظروف تزئيني و آثار هنري ، انواع تنديس ، توليدات سراميك لعابدار ، نقاشي شده و بدون نقاشي ، خام پخت با نقاشي هاي زير لعابي ، تلفيق سفال با چرم ، چوب ، پارچه ، گل و خرمهره از جمله تولیداتی هستند که در لالجین به دست هنرمندان درست می شوند.
قاب سازی
قاب های چوبی یکی از صنایع دستی نفیس همدان هستند. بدنه ی قاب ها را با طرح هاي زيبا و سنتي به وسیله ی كنده كاري روي چوب (منبت) يا قالبي تزیین می کنند. روستای کاج در شهرستان رزن، شهرهای همدان ، ملاير و تويسركان میزبان هنرمندان قاب ساز هستند.
مسگری
ساخت ظروف و ادوات مسی از دیرباز در همدان رواج داشته است. انواع ديگ ، كاسه، بشقاب و سایر ظروف آشپزخانه از جمله تولیدات هنرمندان این رشته هستند. این محصولات با استفاده از ورقه های مسی ساخته می شوند و بدنه ی آنها را با با آلياژي از قلع و روي جلا می دهند.
صنایع دستی اصفهان
میناکاری
مینا کاری هنری بسیار اصیل با سابقه طولانی که از هنرهای سنتی و صنایع دستی اصفهان به شمار می آید. میناکاری بر روی فلزاتی چون نقره ، طلا و مس قابل انجام بوده که امروزه بیشتر بر روی مس انجام می گیرد. گام اول در تولید ظروف مینا ساخت ظرف مورد نظر است معمولا مسگران چیره دست به روشهایی همچون خم کاری و چکش کاری ظروفی چون بشقاب ، کاسه ،گلدان ، کوزه ، تنگ و … را ساخته و پس از تمیزکاری با اسید سولفوریک رقیق آنرا آماده لعاب کاری می کنند.
در گام بعدی برای آماده سازی ظروف مینا جهت نقاشی باید لعاب کاری شوند که بدین منظور بایستی رنگ لعاب آماده شده ۳ یا ۴ مرتبه به ظروف پاشیده شود و پس از هر بار پاشش رنگ ظروف در کوره قرار گیرد تا با دمای ۷۵۰ تا ۸۰۰ درجه سانتیگراد پخته شود.
در این مرحله استاد میناکار ظروف لعاب شده را با رنگهای مخصوص مینا کاری و قلم موهای ظریف خود نقاشی میکند و طرح های مختلفی روی ظروف کار میشود و پس از اتمام نقاشی و میناکاری روی ظروف آنها را مجددا داخل کوره قرار میدهند تا در دمای ۶۰۰ درجه رنگها پخته شده و کار به اتمام برسد.
خاتم کاری
یکی دیگر از صنایع دستی اصفهان خاتم کاری است. قدمت این هنر هم به دوران صفوی بر می گردد، در آن زمان کاخ ها، میز و صندلی ها، رحل قران ها خاتم کاری شده بودند. هنر آراستن سطح شی ها را بوسیله مثلث های کوچک، در طرح های مختلف را خاتم سازی می گویند. این مثلث ها از جنس عاج، استخوان، مفتول برنج، چوب و بعضی اوقات طلا هستند. خاتم اصفهان گاهی با نقره یا مینا کاری همراه می شود.
منبت کاری
واژه منبت به معنای کنده کاری خاص روی چوب است که سابقه ای دیرینه دارد، شاید بتوان آغاز تاریخ منبت کاری را از زمانی دانست که انسان نخستین بار، با ابزاری برنده چوبی را تراشیده است. در حال حاضر هم هنر منبت کاری همچنان رواج دارد و در گوشه و کنار ایران هنرمندان بسیاری بدان مشغولند اما متأسفانه رفته رفته استفاده از نقوش اصیل که شامل طرحهای اسلیمی و ختایی یا گل و بوته است رو به فراموشی می رود و طرحهای خارجی جای آنها را می گیرد.
در نوعی از این هنر بجای آنکه زمینه چوب را کنده کاری کنند و نقش مورد نظر را برجسته سازند چوبهای مختلف را با رنگهای گوناگون طبیعی آن بریده پهلوی هم قرارمی دهند. این کار شباهت زیادی به هنر موزائیک دارد. در این گونه جدید از چوبهای شمشاد برای رنگ زرد و عناب برای رنگ قرمز استفاده می کنند.
زمینه کار بیشتر از چوب گردو و یا ریشه درختان جنگلی است که خود دارای نقوش زیبایی هستند. مهمترین ماده ای که روی آن منبت کاری می کنند چوب است. این چوب باید محکم و بدون گره باشد.
ملیله سازی
یکی از رشته های صنایع دستی اصفهان که از ارزش هنری زیادی برخوردار است و تولید محصولات آن نیاز به ظرافت و دقت فوق العاده دارد ملیله سازی است و فرآورده های تولیدی صنعتگران این رشته نمایانگر ذوق سرشار آنان است. هنر ملیله کاری امروزی، محصول کار با نقره و مس است که به صورت محصولهای باریک در آمده است و با صرف وقت و دقت فوق العاده و مهارت و هنرمندی ملیله کار، با بهره گیری از نگارههای سنتی و طرحهای اسلیمی به هم پیوند و ارتباط یافته است. شمشهای نقره را با چکش یا دستگاه نورد به شکل مفتولهای چهارپهلو، باریک میکنند و ابتدا نقشهای کوچک را میسازند؛ سپس آنها را در کنار هم در یک قالب قرار داده و با نقرهای با عیار پایینتر لحیم میکنند.
قلمکارسازی
قلمکارسازی يکی از صنايع دستی پر سابقه ای است که قرنها در اوج شهرت بود و از دوره مغولها در ايران مرسوم شده است. در دوره مذکور به منظور جلب نظر خوانين مغول ايرانيان نيز دست به ابتکاراتی زدند که از جمله ابداع نقاشی روی پارچه يا پارچه های قلمکار بود، سپس اين صنعت در زمان صفويه گسترش بيشتری پيدا کرد. به هر صورت عمر پرشکوه اين صنعت در زمان صفويه بود و در اواسط عصر قاجاريه بتدريج از رونق آن کاسته شد.
در زمان سلطنت شاه عباس کبير اين صنعت رونق بسزايی يافت و بيشتر لباسهای مردانه و زنانه از پارچه های قلمکار تهيه می شد و اين پارچه ها در اين زمان شهرت فراوان داشته و مورد توجه درباريان بود و از اينرو بيشتر لباس آنان از ” قلمکارزر” يا ” اکليلی” تهيه می شد.
فیروزه کوبی
فیروزه کوبی هنری است که در آن فیروزه روی سطح ظرف یا زیور آلات قرار داده میشود. قطعه مورد نظر میتواند از جنس مس، برنج، نقره، ورشویی یا برنز باشد. در فیروزه کوبی قطعههای کوچک سنگ فیروزه به حالت موزاییکی بر روی سطح چسبانده می شود.
و بعد بین قطعههای فیروزه نوعی لاک تیرهرنگ قرار میگیرد.
فیروزه کوبی سه مرحله دارد:
زرگری
فیروزه کوبی
پرداخت گری
نگارگری
یکی دیگر از صنایع دستی اصفهان نگارگری است. نگارگری در ايران از سابقه ای طولانی برخوردار است. در زمان شاه عباس دوم که اصفهان پايتخت و مرکز هنر ايران شد، نگارگری هم در اين شهر تکامل يافت. معمولاً برای نگارگری از چوب، عاج، فيبر و استخوان استفاده می شود و هر کارگاه راساً اقدام به توليد می کند و معمولاً برای دور قاب عکس و جعبه از خاتم و مينا استفاده می شود. ضمن آن که بايد گفت عده ای از هنرمندان اصفهانی نيز در زمينه طراحی فرش، تذهيب و تشعير هم فعاليت دارند.
کاشی سازی
کاشی سازی یکی از اصلی ترین صنایع دستی اصفهان است. در این فرآورده ها ویژگی طرحها و نقشهای قدیمی به خوبی حفظ شده است و حتی امروز هم خواستاران بسیاری دارد. از دیگر هنرهایی که با استفاده از کاشی در این استان انجام می گیرد کاشی معرق می باشد که عبارت از بریدن و خرد کردن کاشی و در کنار هم قرار دادن آنهاست.
از آنجا که نقشهایی که روی کاشی ها پیاده می شود تا حدی پیچیده است کاشی سازها نمی توانند آنها را به صورت ذهنی ترسیم کنند، از این رو صنعتگران طرحهای مورد نظر را به طراحان سفارش می دهند. پس از اینکه طرح مورد نظر تهیه شد صنعتگران آنرا روی کاشی پیاده می کنند. برای این منظور طرح مورد نظر را روی کاشی ساده که قبلاً آماده شده قرار می دهند و سپس روی خطوط طرح، سوزن فرو می کنند و به این ترتیب خطوط نقشه در جای سوزن باقی می ماند که با ریختن گرد زغال روی منفذهای ایجاد شده، شکل و طرح مورد نظر برروی کاشی انتقال داده می شود. پس از آن خطوط را بر حسب ذوق و سلیقه رنگ آمیزی کرده و جهت پخت به داخل کوره می گذارند. از این به بعد محصول آماده عرضه به بازار خواهد بود.
قلمزنی
قلمزنی عبارت است از تزیین و کندن نقوش بر روی اشیای فلزی به ویژه مس، طلا ، نقره ، برنج، و یا به عبارت دیگر ایجاد خطوط و نقوش به وسیله قلم با ضربه چکش بر روی اجسام فلزی. این هنر سوابق ممتد و طولانی دارد و بیانگر فرهنگ و تمدن قوم ایرانی است. امروزه برای قلمزنی نخست داخل یا زیر ظرف یا سینی مورد نظر را از محلول قیر و گچ پر می کنند تا سرو صدای قلم کمتر به گوش برسد و همچنین مانع از سوراخ شدن ظرف در حین کار شود. سپس نقش مورد نظر را روی ظرف رسم کرده و با قلم مناسب می کوبند. پس از ایجاد نقش ها، قیر را جدا کرده روی شیارها گرده زغال ریخته و روی ظرف را با روغن جلای سیاه می پوشانند .
نقره سازی
نقره سازی از جمله صنايع دستی رايج در شهر اصفهان است کارگاههايی که در آنها کار نقره سازی انجام می شود کارهای ديگر از جمله قلمزنی روی نقره محصولات مسی و برنجی انجام می دهند. انواع فرآوده های توليدی نقره سازان عبارتست از: سرويس چايخوری، گلدان، شمعدان وسرويس های چند پارچه.
هنرمشبک
هنر مشبك قدمتی دیرینه دارد. از زمانی كه انسانهای اولیه از غارنشینی به صحرا نشینی روی آوردند و از سنگ برای خود چهار دیواری ساختند، برای روشنایی داخل كلبه پنجره ای از پوست حیوان، چوب، برگ یا سنگی كه سوراخ سوراخ شده بود، تعبیه كردند. بدین ترتیب ضمن جلوگیری از ورود سرما تا حدی روشنایی كلبه را تامین كردند. كم كم این سوراخ ها به اشكال هنری تبدیل شد. امروزه آثار مشبك را بر درها،منابر،امام زاده ها، مساجد، ظروف فلزی و سفال، كه هنرمند به مهارت خاصی آن را مشبك كرده، فلز (آلومینیوم، مس، طلا، نقره)، چوب(انواع تخته سه لایی)، استخوان حیوانات (عاج، استخوان شتر،استخوان اسب)، چرم، سنگ پلاستیك، یونولیت، فرمیكا، نئوپان و… می توان مشاهده كرد.
صنایع دستی زنجان
چاقو
مشهورترین سوغات زنجان، چاقوی خوشتراش آن است. تاریخچه ساخت چاقو در زنجان به دوره هخامنشیان برمیگردد. در زنجان معدنی به اسم نمک چهرآباد پیدا شد و مردان نمکی در آن کشف شدند که همه آنها داس و ابزار جنگی انسانهای اولیه را به کمر داشتند و همین موضوع تاریخچه این ابزار در زنجان را به ششهزار سال عقب برد.
در زنجان بیش از ۲۰۰ مدل چاقو پیدا میشود و در این میان چاقوهای آشپزخانه برای خودشان دنیایی دارند، متفاوت از سایر چاقوها. چاقوهای زنجان به تیزی بسیار زیادشان شهرهاند و دلیل این کیفیت بالا هم مشخص است. برای درست کردنشان از دستههای نشکن، نسوز و تیغههای ضد زنگ استفاده میشود و معروف است که آشپزخانهای که در آن چاقوی زنجان باشد، یکی از کاملترینهاست.
چاروق
یکی دیگر صنایع دستی زنجانیها، چاروق است. چاروق، پاپوشی است کف چرمی با رویهای از ابریشم و زری و سیم وگلابتون با دو منگوله که براساس منابع تاریخش به ۲۰۰۰ سال پیش برمیگردد و بیشتر چوپانان در دشت و بیابان آن را میپوشیدند.
درست است که چاروقهای قدیمی پر زرق و برق و منگولهدار بودند و پاشنه نداشتند، اما چاروق هم مشمول گذشت زمان شده و تغییر کرده است. خبری از زرق و برق و منگوله و گلابتون رویشان نیست و با اضافه شدن پاشنه و رویه چرمی به آنها، کفش مناسب و قشنگی برای بیرون از خانه هم هستند. از اینها گذشته بوی بد هم نمیگیرند.
صنایع دستی گیلان
حصیربافی
یکی از صنایع بومی گیلان، حصیربافی است که بیشتر توسط بانوان بندرانزلی، آب کنار، غازیان انجام می شود. انواع سبد، زیرانداز، آبکش، زیرداغی و… از محصولات این صنعت بومی است. زیراندازهای زیبای حصیری گیلان در کف خانه ها و دیواره های خانه های اهالی دیده می شود که بسیار با آب و هوای مرطوب و معماری خانه های گیلانی هماهنگ است.
بامبوبافی
بامبو در فرهنگ دهخدا به معنی خیزران _نی آمده است . بامبو نوعی خیزران است که کلمه چینی می باشد. و در زمین های مردابی و پرآب به عمل نمی آید . صنعت بامبو بافی همزمان با رواج کشت چای به جهت پیوستگی غیر مستقیم که با آن داشته ،در گیلان متداول شده است . خاصیت ارتجاعی و شکل پذیری نی بامبو این امکان را فراهم می آورد تا با استفاده از آن محصولات متنوعی و در عین حال با ظرافت و زیبایی فراوان ساخته و یا بافته شود . مرکز اصلی تولید و بافت محصولات بامبویی اطراف شهرستان لاهیجان خصوصاًروستای لیاستان می باشد .
رشتی دوزی
قلاب دوزی رشت که به رشتی دوزی معروف است یکی از هنرهای اصیل بانوان شهر رشت در حال حاضر میباشد.قلابدوزی یکی از قدیمیترین صنایع دستی شهر رشت است و عبارت است ازتزیین پارچههای ارزندهی ضخیم از طریق رودوزی. بدین ترتیب که زمینهی پارچه به وسیلهی نخهای ابریشمین تزیین میگردد. به عبارت دیگر به روی پارچههای ضخیم، نقشهای زیبایی با نخ ابریشمین و وسیله ای که قلاب نام دارد دوخته میشود.
چادرشب بافی
چادرشب پارچه ای است در ابعاد 2*2 متر که در بسیاری از شهرها و روستاهای رشت بافت می شود. در گذشته این پارچه ها از ابریشم خالص بر روی پاچال که نوعی دستگاه چوبی است بافته می شدند اما امروز در بافت آن ها از الیاف، پشم و نخ مصنوعی استفاده می کنند. رنگ و طرح های زیبای این پارچه ها نظر همگان را به خود جذب می کند و می تواند یادگاری خوبی از رشت باشد.
چموش دوزی
چموش نوعی کفش چرمی است که در شهرهای استان گیلان توسط هنرمندان این خطه بافته میشود. چموش انواع مختلفی دارد و یکی از پراستفادهترین مدلهای چموش، دارای بند بلندی است که به دور پا پیچیده میشود. چموشها معمولا ساده و بدون رنگ تهیه میشدند و در گذشته برای رنگ کردن آن از رنگهای طبیعی استفاده میکردند.
مرواربافی
یکی از صنایع بسیار رایج و متداول استان که جنبه های کاربردی هم در زندگی روزمره مردم دارد مروار بافی می باشد و مواد اولیه آن نوعی ترکه میباشد که از اطراف تهران و ملایر خریداری می گردد . و گروه کثیری از صنعت گران اعم از زنان و مردان به بافت انواع وسایل مصرفی و تزیینی اشتغال دارند و تنوع در آن بسیار زیاد است . وجه تسمیه مروار از نام گونه ای درختان بید بوده که به نام بید مروار معروفند و دارای ساقه های متعدد و بسیار نرم و حالت پذیر و با دوام می باشد . از شهرستان های آستانه اشرفیه و صومعه سرا می توان جهت مراکز تولید آن نام برد .
سرامیک وسفال
از انتزاعی ترین هنر جهان هنر سفالگری می باشد و به اعتقاد اکثر محققان و باستان شناسان زادگاهش ایران بوده ،و از این کشور به سایر نقاط جهان راه یافته است اصولاًظروف سفالینه از اولین ظروف مورد استفاده بشر بوده و در طول سالیان دراز به نقطه اوج رسیده ،سفالگری تقریباًدر تمامی مناطق استان گیلان از جمله رودسر ،لنگرود ،لاهیجان ،سیاهکل ،رشت ،صومعه سرا ،تالش،آستارا و… متداول است . تولیدات سفالی دارای تنوع بسیار است ، از جمله آنها سفال سقف برای پوشش ساختمان ها که مورد مصرف نقاط وسیعی از گیلان در مرکز ،شرق و خصوصاًغرب می باشد . ونیز تولید انواع ظروف مصرفی که به جای بسیاری از تولیدات مشابه ماشینی مورد مصرف روزمره در زندگی مردم این سامان دارد .
تولیدات عروسک کاموایی
نوعی تولیدات دستباف فانتزی در شهرک ماسوله، که در ساعات فراغت روزانه توسط زنان بافته می شود، عروسک کاموایی نام دارد، که غالبا هر مسافر و بازدید کننده از آن شهرک باستانی زیبا، جهت یادبود و ارمغان سفر خریداری میکنند.
سعی ما برآن بود که دراین مقاله به اختصار برخی از مهم ترین صنایع دستی تعدادی از شهرهای ایران بزرگ را به شما معرفی کنیم ، هرکدام از استان های کشورعزیز ما صدها صنایع دستی متنوع و ارزشمند دارد که شناخت و معرفی آن زمانی نه چندان کوتاه میبرد، با راهدون همراه باشید تا در آینده به معرفی صنایع بیشتری بپردازیم.
دیدگاهتان را بنویسید